Avokado Yetiştiriciliği Avokado Ağacı ve Meyvesi Avokado, genellikle yayvan bir ağaçtır; ancak bazen belirgin şekilde dikine gelişme gösterebilir. Her zaman yeşil olan bu ağaç, 6 ila 20 metre yüksekliğe ulaşabilir. Avokado meyvesi, yağ içeriği açısından oldukça zengindir ve kalori ve protein bakımından birçok meyve türüne göre üstündür. Örneğin, kalori değeri muzun üç katından daha fazladır. Avokado meyvesi; protein, yağ, şeker ve su gibi bileşenler içerir. Yüksek yağ oranına rağmen, daha çok doymamış yağ asitleri içerdiği için sindirimi kolaydır ve kandaki kolesterol seviyesini düşürücü bir etkisi vardır. Ayrıca avokado meyvesi, 11 farklı vitamin (A, B, C ve E gibi) ve 14 farklı mineral (demir, kalsiyum, magnezyum, fosfor, potasyum, çinko gibi) içerir. Doğal olarak yetiştiği yerlerde, yerli halkın önemli bir besin kaynağıdır. Botanik Özellikler Avokado yaprağı, oval, mızrağımsı, yumurtamsı ya da yuvarlağımsı gibi çeşitli şekillerde olabilir. Küçük, yeşil ve sarımsı çiçekler salkım uçlarında oluşur. Her çiçekte 3'er adet taç ve çanak yaprağı, 1 adet dişi organ ve 12 adet erkek organ bulunur. Erkek organların 9'u fonksiyonel, 3'ü ise kısırdır. İç sıradaki erkek organların dip kısmında birer çift nektar (bal özü) kasesi bulunur. Tam açılmış bir avokado çiçeği 1 cm genişliğinde ve 6-7 mm uzunluğundadır. Meyve eti açık sarı, krem renginde olup kabuğa doğru yeşilimsi bir renk alır ve yüksek oranda yağ içerir. Avokado meyvesinin her birinde bir çekirdek bulunur. Avokadonun döllenme şekli diğer birçok meyve türüne göre oldukça farklıdır. Çiçekler hem dişi hem de erkek organlara sahiptir, ancak bu organlar aynı anda işlev görmezler. Çiçekler iki eşeyli bir açılma düzeyi gösterir. İlk açıldığında dişi safhadadır ve başka çiçeklerden gelen polenleri kabul eder, bu safhaya "dişi safha" denir. Daha sonra çiçek kapanır ve ertesi gün tekrar açıldığında erkek safhaya geçer. Bu safhada erkek organlar polen saçar, ancak dişi organ artık kabul edici değildir. Bu safhaya "erkek safha" denir. İklim ve Toprak Şartları Avokado yetiştiriciliğinde iklim ve toprak şartları büyük önem taşır. Avokado bahçesi kurulacak yer, rüzgardan korunmalıdır. Eğer rüzgar koruması yoksa rüzgar kıran tesisler mutlaka yapılmalıdır. Ayrıca bahçe yerinin toprak yapısı detaylı bir şekilde incelenmelidir. Geçirgen olmayan, killi ve sert tabakaların bulunup bulunmadığı ve taban suyu seviyesi kontrol edilmelidir. Taban suyu 1,5 metreden yüksek yerlerde kapalı ve açık drenaj yapılmalı ve taban suyu seviyesi düşürülmelidir. Toprak Hazırlığı ve Dikim Arazinin eğim durumu ve uygulanacak sulama sistemlerine göre toprak hazırlığı yapılmalıdır. Dikimden önce gerekli seviye ve teraslama işlemleri tamamlanmalıdır. Avokado ağaçları gevrek yapıya sahiptir ve rüzgara karşı oldukça hassastır. Kuvvetli rüzgarlarda büyük dal kırılmaları meydana gelebilir. Bu nedenle rüzgara açık alanlarda avokado yetiştiriciliğinde rüzgar kıran tesisler gereklidir. Rüzgar kıranlar, bahçe kurulmadan önce tesis edilmelidir. Çeşit Seçimi ve Dikim Aralığı Soğuklara dayanıklılık bakımından avokado çeşitleri arasında farklar bulunur. Bu yüzden avokado çeşit seçiminde bahçe kurulacak yerlerin iklimi çok önemlidir. Ayrıca avokado çeşitlerinin birbirini tozlama durumu, hassas mevsimi, taşımaya uygunluğu ve ticari olarak değerleri dikkate alınmalıdır. Avokadoların dikim aralığı, çeşidine, toprak yapısına, kültürel uygulamalara ve fidanın kalitesine göre değişir. Genel olarak 7 metre ya da 6 metre dikim aralığı verilir. Daha fazla verim almak amacıyla sık dikim ağaçlar budamayla kontrol altında tutulmalıdır. |